Terugblik webinar ‘the sky is the limit’

Wat kan de haven van de toekomst leren van de ruimtevaart? Die vraag stond op donderdag 11 maart centraal tijdens het Port of Harlingen webinar ‘the sky is the limit’. Niemand minder dan André Kuipers liet samen met Paul Pot zijn licht schijnen op de haven van de toekomst aan de hand van de thema’s samenwerken, duurzaamheid en innovatie.

Port of Harlingen is in beweging en directeur Paul Pot was benieuwd wat het havenbedrijf van de ruimtevaart kan leren. Het complexe havenspeelveld met vele stakeholders en bijzondere samenwerkingen heeft gelijkenissen met de ruimtevaart. Harlingen heeft de ambitie om het maritieme hart en logistieke hub van het Noorden te worden. De schaarse ruimte in de haven en de ligging naast het Waddengebied vraagt om duurzame en innovatieve oplossingen.

Dromers, denkers, doeners, durfals en donateurs

Mensen zijn van nature ontdekkingsreizigers, ze willen naar de meest afgelegen plekken met barre condities, zoals de Noorpool, de Mount Everest en de bodem van de oceaan. Maar waarom willen wij mensen naar de ruimte toe? Dat komt door de combinatie van 5d’s: dromers, denkers, doeners, durfals en donateurs. Dromers die met dit soort wilde ideeën komen, denkers die uitrekenen of het ook kan, doeners die ruimteveren bouwen, durfals die zo gek zijn om in een raket te gaan zitten en donateurs die dit soort zaken financieren. Juist de samenwerking van deze verschillende bloedgroepen zorgt voor het succes van de mensheid. Dit zie je natuurlijk ook terug in de rijke historie van de Nederlandse scheepvaart en het opspuiten van nieuw land in havens. Het begint met een visie en door publiek-private samenwerkingen komt het tot stand.

De kracht van samenwerken

In het begin van de ruimtevaart stonden de grote mogendheden tegenover elkaar. Iedereen wilde de beste zijn en als eerste voet op de maan zetten. Vandaag de dag is dat heel anders, het gaat om internationale samenwerking. Overheden, bedrijven, wetenschappers en onderzoekers werken gezamenlijk aan de ruimtevaart. Als kleine speler met veel expertise levert Nederland een niet te onderschatten bijdrage. Zo zijn het bijvoorbeeld Nederlandse zonnepanelen die het internationale ruimtestation van stroom voorzien.

De haven van Harlingen werkt ook nauw samen met overheden, omliggende havens en bedrijven. Juist samen kunnen zij synergie creëren en achterlandverbindingen ontwikkelen. De hele keten moet op orde zijn, we werken continu aan netwerkontwikkeling, zowel qua infrastructuur (o.a. vaarwegen) als logistieke concepten. Door lading te bundelen komt modal shift (verschuiving van lading van de weg naar het water) in stroomversnelling. Dit levert een bijdrage aan verduurzaming van het transport en efficiency in de keten plus betere doorstroming op de Nederlandse snelwegen.

Duurzaamheid als nieuwe economie

Vanuit de ruimte houden astronauten de aarde nauwlettend in de gaten met meetapparatuur en het blote oog. Dat wordt ook wel aardobservatie genoemd. Zo worden onder andere het zoutgehalte in zeeën, de troebelheid van rivieren en stromingen in de oceanen gemeten. De opwarming van de aarde met smeltend ijs, luchtvervuiling en bosbranden gaat ons allen voor de nodige uitdagingen stellen. Het roer moet om; we moeten in evenwicht komen met de aarde. Dit zijn natuurlijk wel lange termijn processen.

Ook binnen de havens zie je een toenemende focus op duurzaamheid. Door samen te werken kunnen zij helpen om de scheepvaart te vergroenen. Gelukkig zien we duidelijk de overgang naar een duurzame wereld met een nieuwe economie. De consument ziet dat hij nog steeds lekker kan leven op duurzame wijze. De overgang naar een elektrisch wagenpark komt in een stroomversnelling, maar ook verduurzaming van de binnenvaart (elektrisch / LNG en waterstof) begint nu echt vorm te krijgen. Ook binnen de haven van Harlingen wordt hard gewerkt aan het versnellen van de overgang naar schone brandstoffen. Onder andere met de vestiging van een BIO LNG plant, het varen op LNG door Rederij Doeksen met de nieuwe catamarans van en naar de eilanden, maar ook bij de installatie van nieuwe walstroomvoorzieningen wordt groene stroom ingekocht. Bij alle nieuwe initiatieven speelt duurzaamheid een grote rol.

Innovatie als versneller

In de ruimte worden elke dag experimenten en onderzoeken uitgevoerd. Miniaturisatie kent haar oorsprong in de ruimtevaart. Diverse zaken die ontwikkeld zijn voor de ruimtevaart hebben hun weg naar de maatschappij gevonden. Een aantal voorbeelden zijn keramische materialen in remschijven en zonnepanelen die op het dak van de buurman liggen. In de nabije toekomst gaan we terug naar de maan, maar dan om helium-3 delven. De verwachtingen van helium-3 als schone brandstof zijn hooggespannen. Door dit soort initiatieven kan onze aarde straks weer herstellen en komt er hopelijk weer evenwicht met de natuur en het milieu.

Port of Harlingen werkt samen met overheden en bedrijfsleven aan innovatieve oplossingen voor de haven. Rederij Doeksen vaart nu met groene LNG schepen en ook de Urker vissersvloot vergroent. Juist door samen te werken aan innovatie ziet Port of Harlingen de toekomst met vertrouwen tegemoet.